Kính thưa quý thầy cô cùng toàn thể các em học sinh thân mến!
Là người Việt Nam dù đang ở quê hương hay đang phiêu bạt nơi đâu, nhưng mỗi độ xuân sang ai cũng hướng lòng mình về một vùng đất Tổ – Vùng đất trung du thơ mộng thuộc xã Huy Cương (nay thuộc Huyện Phong Châu, Tỉnh Phú Thọ) nơi cội nguồn của dân tộc, nơi hàng trăm con cháu cả nước về dự giỗ tổ Vua Hùng.
Đây là một trong những nét rất độc đáo trong văn hóa tinh thần của dân tộc Việt Nam. Ở trên thế giới, cũng có những nước lấy quốc hiệu từ tên một vị thủy tổ. Nhưng không một nước nào trên thế giới giống như ở nước ta có lệ hàng năm làm lễ giỗ tổ, tưởng niệm các thủy tổ đã khai cơ lập nghiệp, mở đầu cho công cuộc xây dựng Tổ quốc.
Lễ hội đền Hùng xưa kéo dài từ mồng 7, mồng 8 đến 16, 17 tháng 3 âm lịch. Kể từ năm 1922, đền Hùng được xây dựng qui mô như hiện có, nhà Nguyễn quyết định lấy ngày 10/3 triều đình tế lễ, sau đó để làng xã tế lễ. Bởi vậy, cách đây khoảng 30 năm, một nhà thơ dân gian người Phú Thọ làm bài ca dao đăng báo địa phương, có câu :
“Dù ai đi ngược về xuôi,
Nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười tháng ba”
Câu ca dao diễn tả đúng tâm lý nên trở thành cố định trong lòng mỗi người Việt Nam từ Bắc chí Nam, tưởng như từ ngày xưa để lại. Câu ca dao ấy mỗi khi được cất lên như một lời gọi, nhắn nhủ, như tiếng chim gọi đàn khơi dậy trong trái tim mỗi người những tình cảm cao đẹp nhất, đã trở thành truyền thống mang tính đạo lý : Tưởng nhớ Tổ Tiên, tưởng nhớ các Vua Hùng đã có công dựng nước.
Thời đại Hùng Vương là thời kỳ mở đầu rực rỡ của lịch sử dân tộc Việt Nam mà cách đây mấy ngàn năm cha ông ta đã kiên cường, dũng cảm, khai sơn, phá thạch cùng nhau gây dựng nên bờ cõi non sông đất nước, lập nên quốc gia độc lập, có chủ quyền đầu tiên của người Việt.
Vua đầu tiên của nước ta là Kinh Dương Vương lấy thần Long Nữ sinh ra Lạc Long Quân. Lạc Long Quân đi tuần thú gặp Âu Cơ ở động Long Xương kết làm vợ chồng, đưa nhau về núi Nghĩa Lĩnh. Âu Cơ sinh ra một bọc trăm trứng nở thành trăm con trai. Khi các con khôn lớn, Lạc Long Quân nói : “ Ta giống rồng, nàng giống tiên không thể ở lâu với nhau được” bèn chia 50 người con cho Âu Cơ đem lên núi, Lạc Long Quân đem 50 người con xuống biển, tôn người con trưởng lên ngôi Vua lấy hiệu là Hùng Vương đặt tên nước là Văn Lang, đóng đô ở Thành Văn Lang ( Việt Trì ) truyền được 18 đời đều gọi là Hùng Vương.
Truyền thuyết trên tồn tại lâu dài trong dân gian như một huyền sử để luôn nhắc nhở chúng ta về cội nguồn dân tộc.
Thời đại Vua Hùng Vương, buổi bình minh của lịch sử dân tộc, 18 đời vua Hùng nối tiếp nhau đã xây dựng nước Văn Lang với một nền văn minh lúa nước, một nền văn minh sông Hồng rực rỡ, mà tiêu biểu là văn hóa Đông Sơn – một nền văn hóa nghệ thuật truyền thống phong phú độc đáo. Từ đó, đất tổ Hùng Vương trở thành cội nguồn dân tộc, nơi đặt nền móng cho sự phát triển mạnh mẽ và vững bền của dân tộc Việt Nam.
Tìm hiểu về thời đại Hùng Vương, chúng ta tự hào về giống nòi “Con rồng, cháu tiên”, biết ơn và cảm phục công đức của tổ tiên. Với truyền thống uống nước nhớ nguồn cứ đến ngày 10/3 âm lịch hàng năm cả nước tổ chức giỗ Quốc tổ để con cháu đời đời ghi nhớ công lao to lớn của Tổ tiên.
Ta sinh ra ở trên đời
Sống sao cho xứng là người Việt Nam
Nhớ lại thuở xưa Lạc Long Quân dựng nước
Cùng Âu Cơ thành lập họ Hồng Bàng
Mười tám đời kế tiếp Văn Lang
Bao sự tích còn lưu truyền hậu thế
Thái tử Lang Liêu được vua Hùng trọng nể
Bánh dầy bánh chưng truyền lại mai
Mừng hôm nay:
Trống đồng dội tới,
Núi sông dậy sấm anh hùng
Trống đồng vang lên,
Trời đất ngút ngàn linh khí!
Toàn dân giỗ tổ Hùng Vương
Cả nước vui ngày quốc lễ
Rộn rã trống chiêng
Tưng bừng cờ xí!
Nhớ thuở xưa:
Mẹ Âu Cơ
Từng non cao tỏa sáng nghĩa nhân
Cha Long Quân
Vốn biển cả quật cường mưu trí,
Sánh đôi tài sắc: Kim cổ kỳ phùng
Hợp một âm dương: Uyên ương tuyệt mỹ!
Đẹp gia đình: trăm trứng trăm con
Vui sơn thủy: một lòng một ý.
Cuộc mưu sinh thử thách muôn vàn
Đường lập nghiệp gian nan xiết kể.
Nào rừng rậm, đầm lầy, sông sâu, núi hiểm:
Há quản xông pha
Nào kình nghê, hổ báo, bệnh tật, bão giông:
Lấy gì bảo vệ?
Chia con: hai ngả lên đường
Chọn trưởng: một ngôi kế vị.
Giang sơn một khoảnh, sao cho vạn đại trường tồn?
Rừng bể đôi nơi, cùng dựng bốn phương hùng vĩ!
Hiên ngang thay! Phù Đổng diệt thù!
Dũng cảm thay! Sơn Tinh diệt thủy!
Đẹp thay Chữ Đồng Tử! Tình yêu như ngọc sáng gương trong
Giỏi thay Mai An Tiêm! Lao động như dời non lấp bể
Vẻ vang mười tám vương triều
Rực rỡ một thời thịnh trị
Qua gian nan bao độ nổi chìm
Trải thử thách những hồi hưng phế!
Chi công lao khai phá một thời kỳ
Mà uy lực trải dài trăm thế hệ!
Chúng con nay:
Sáu mươi bốn tỉnh thành: nhớ lại tổ tông
Năm mươi tư dân tộc: tìm về cội rễ
Bốn phương, nam, bắc, tây, đông
Trăm họ: gái, trai, già trẻ
Hân hoan muôn dặm trùng phùng
Kính cẩn một chầu đại lễ
Xin Tổ vương vạn thế linh thiêng
Giúp con cháu trăm điều chỉ vẽ.
Nay gặp buổi:
Đảng ta đổi mới tư duy
Dân ta mở mang kinh tế
Dù dân gian chưa hết đói nghèo
Dù xã hội vẫn còn nạn tệ
Đường lên giàu mạnh đã thênh thang
Nẻo đến văn minh thêm mới mẻ
Xin cúi nguyện:
Trăm con một bọc, yêu thương nhau như ruột thịt chan hòa
Một gốc trăm cành, gắn bó mãi như keo sơn chặt chẽ
Dựng cơ đồ, chị ngã em nâng
Kính thưa quý vị đại biểu, thưa các thầy cô cùng các em học sinh thân mến! Trong ngày giỗ Quốc tổ hôm nay, Trường tiểu học Kỳ Đồng có mâm cỗ và nén hương thành kính dâng lên Quốc tổ.
